-
1 - رمزشناسي و امنيت شبكههاي كامپيوتري
پژوهشكده الكترونيك قديميترين نهاد علمي كشور در زمينه رمزشناسي است. تأمين امنيت ارتباطات و گسترش علم رمز مهمترين هدف و محور تحقيقاتي پژوهشكده طي 35 سال گذشته بوده است. در اين راستا سیستمهای متعدد رمزكننده تلفني، راديو تلفني و رمزکننده داده طراحي و به مرحله بهرهبرداري رسيدهاند. با گسترش روزافزون شبكههاي كامپيوتري و جايگزيني اسناد و مبادلات الكترونيكي به جاي اسناد و مبادلات كاغذي و نقش پايهاي و حياتي امنيت در شبكههاي كامپيوتري، امروزه ديگر استفاده از سيستمهاي رمز، منحصر به نهادهاي نظامي و سياسي نيست، بلكه تامين امنيت اطلاعات با ارزشي كه توسط شبكههاي كامپيوتري مبادله ميشوند، در سازمانها و مؤسسات مختلف مالي، اداري، بانكي، خدماتي و غیره اكنون نياز جدي محسوب ميشود. در اين راستا علاوه بر انجام فعاليتهاي پژوهشي مستمر در زمينههاي مختلف مرتبط با علم رمز و امنيت شبكه، به منظور ارتقاء گسترش علم رمز در كشور، پژوهشكده الكترونيك علاوه بر ارائه دورههاي آموزشي خاص و كوتاه مدت و كارگاههاي آموزشي متعدد با همكاري دانشكده مهندسي برق، براي نخستين بار در كشور اقدام به ايجاد دوره كارشناسي ارشد مخابرات رمز نمود كه اولين دوره آن از مهرماه 1378 با پذيرش دانشجو از طريق آزمون سراسري كارشناسي ارشد برگزار گرديد. در اين راستا همچنين ميتوان به نقش فعال اعضاء هيئت علمي پژوهشكده در تأسيس و راهبري انجمن رمز ايران اشاره كرد.
اهم فعاليتهاي پژوهشي انجام گرفته در زمينه رمزشناسي و امنيت شبكه در پژوهشكده عبارتند از:
● طراحي و ساخت سیستمهای رمزكننده راديوئی و تلفني
● طراحي و ساخت دستگاه رمزكننده داده بر مبناي الگوريتم رمز RSA با امكان صدور امضاء ديجيتال و بررسي سنديت پيام
●طراحي و ساخت رمز كننده هوشمند صحبت
● تحليل و طراحي الگوريتمهاي رمز قطعهاي با امنيت بالا
● تحليل و طراحي الگوريتمهاي رمز دنبالهاي با امنيت و كارآئي بالا
● تهيه و طراحي نرمافزار آزمون آماري الگوريتمهاي رمز
● طراحي و پيادهسازي شبكههاي كامپيوتري امن
● بررسي و تحليل روشهاي امضاء ديجيتال
● طراحي و پيادهسازي سيستمهاي پرداخت الكترونيكي و بانكي
● طراحي و پيادهسازي سختافزاري سيستم رمز RSA با استفاده از مدارهای مجتمع FPGA
● خدمات مشاوره و نظارت براي قراردادهاي مهم در زمينه امنيت اطلاعات -
2 - پردازش سيگنالپردازش سيگنال به طور كلي عبارت از انجام عمليات رياضي بر روي سيگنالها با اهداف معين ميباشد و يكي از شاخههاي مهم و پايهاي مهندسي برق محسوب ميشود. با وجود اين، پردازش سيگنال به طور بسيار وسيع در بسياري زمينههاي علمي ديگر جهت اجراي الگوريتمهاي پيچيده توسط كامپيوتر يا پردازشگرهاي خاص داراي كاربرد حياتي است. در پژوهشكده الكترونيك، فعاليت در زمينه پردازش سيگنال همواره بطور جدي مدنظر بوده و پروژههاي متعددي در شاخههاي مختلف آن، از جمله در موارد زیر با موفقيت انجام شده يا در حال انجام هستند.
● سيستمها و پروتكلهاي مخابراتي
● سامانه ارتباط گفتاري انسان � ماشين از طریق صحبت
● كدكنندههاي اطلاعات صوتي، تصويري و اطلاعات
● سيستمهاي نهانسازی اطلاعات شامل نشانگذاري، نهاننگاري و تحليل نهاننگاري
● سيستمهاي مبتني بر پردازشگرهای دیجیتال سریع
● سيستمهاي پردازش سيگنالهاي تصویری و ویدیوئی
● سيستمهاي پردازش سيگنالهاي حياتي در مهندسي پزشكي
● سيستمهاي پردازش سیگنال در كنترلكنندههاي صنعتي با پيچيدگي زياد -
3 - ابزار دقیق الکترونیکییک سيستم ابزار دقيق پيشرفته، اطلاعات مربوط به يك موضوع را جمعآوري نموده و پس از پردازش، اطلاعات را جهت تصميمگيري به يك سيستم ديگر و يا انسان انتقال داده و يا اطلاعات را بر اساس پروتکل معین و یا دادههای قبلی مورد تحلیل قرار میدهد. سيستمهاي ابزار دقيق، بسته به نوع اطلاعات مورد نظر، از فنآوري و دانش رشتههاي فيزيك، شيمي، مكانيك، مواد، برق و كامپيوتر استفاده مينمايند. اطلاعات خام در اين سيستمها عمدتا توسط يك یا چندین حسگر گرفته شده و پس از پيشپردازش، به کمک روشهای مناسب پردازش سیگنال تحلیل میشوند. از نظر كاربرد، سه محور 1) اندازهگيري اطلاعات موجود در محيطهاي سخت (دماي بالا، رطوبت، ضربه، لرزش، فشار )، 2) آزمون، تحليل و كنترل عملكرد صحت و پيشبيني اقدامات لازم بر روي تأسيسات و سيستمهاي بزرگ (خطوط لولههاي نفت و گاز، پالايشگاه) و 3) كنترل كيفيت محصولات صنعتي در حين ساخت و يا دنبال نمودن تحول آنها به منظور ساخت محصولات صنعتي طبق استانداردهاي بينالمللي، به عنوان زمینههای اصلی کاربردی سیستمهای ابزار دقيق قابل ذکر هستند.
زمينههاي فعاليت ابزار دقیق الکترونیکی در اين پژوهشكده عبارتاند از:
● طراحي، ساخت، نصب و راهاندازي سيستمهاي ابزار دقيق در برگيرنده چند زمينه تخصصي (برق، مكانيك، مواد، فيزيك، شيمي،كامپيوتر).
● طراحی و پیاده سازی شبکه های راداری امن و سیستمهای ESM
● سيستمهاي الكترونيكي قابل حمل به منظور استفاده در محيطهاي سخت و صنعتي.
● سیستمهای ابزار دقیق پزشکی
● سیستمهای چند پردازشگر دربرگیرنده FPGA و DSP
● سیستمهای کنترل الکترونیکی خودرو
● امكانسنجي و انجام كاليبراسيون و رعايت استانداردهاي سيستمهاي ابزار دقيق صنعتی و پزشکی -
4 - کاربرد پردازش سيگنال در آزمون غیرمخرب موادآزمون غیرمخرب و به طور منظمِ قطعات صنعتی و تاسیسات بزرگ، عملياتيماندن آنها را تضمين مينمايد. نخست اطلاعات مربوط به قطعه مورد آزمون با اندازهگيري جمعآوري ميگردد و سپس سيگنال اندازهگيري شده با تلفیق روشهای تحلیل طیفی و روشهای هوشمند و مدرن پردازش سیگنال (منطق فازی، شبکه عصبی، الگوریتم ژنتیک و مورفولوژی ریاضی) پردازش گردیده و وجود نقص در مواد تشخیص و مشخصههای آن تعيين میگردد. پژوهشهای بنیادین و کاربردی پردازش سیگنال در آزمون غیرمخرب مواد، يکي از فعاليتهاي پيگيرانه پژوهشكده الكترونيك ميباشد.
در چارچوب این فعالیت، اعضای هیئت علمی دانشکدههای برق، فیزیک، مکانیک و مواد با این پژوهشکده همکاری داشته و دارند. از جمله فعالیتهای انجامشده و در حال انجام این پژوهشکده میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
● مطالعه انجامپذيري و طراحي اوليه سيستم عيبياب هوشمند با استفاده از امواج ماوراي صوت براي بررسي غيرمخرب لولههاي نفت.
● تهيه و ارائه پيشنهاد ساخت نمونه صنعتي سيستم عيبياب هوشمند با استفاده از شار مغناطيسي براي بررسي غيرمخرب لولههاي نفت و گاز.
● طراحي و ساخت نقصياب با استفاده از سیگنالهای جریان گردابی، شار مغناطيسي و ماورای صوت.
● پژوهشهای بنیادین و کاربردی پردازش سیگنال و تصویر به منظور استخراج بهینه نقص موجود در مواد -
5 - طراحی و برگردان مدارهای مجتمع صنعتیدر دو دهه اخیر، انتظار کاربران عمومی و تخصصی سیستمهای الکترونیکی بیش از پیش افزایش یافته است . سیستم الکترونیکی میبایستی دارای ویژگیهای متعدد باشد: توانمندی انجام سریع کارهای متعدد به طور همزمان، حجم کوچک، مصرف توان الکتریکی کم، ایمن در مقابل اغتشاشات و نویزهای محیط، قابل اطمینان و هزینه تولید معقول باشند. پارهاي از فعاليتهاي انجامشده عبارتاند از:
● طراحي مدارهاي مجتمع VLSI
● طراحی مبدل آنالوگ به دیجیتال برای سیستمهای ابزار دقیق پزشکی
● طراحی مدارهای رمز کننده RSA با استفاده از روشهای Full Custom و Semi Custom
فعاليتهاي محوري
محورهاي پژوهشي در پژوهشكده الكترونيك بر اساس نيازها و ضرورتهاي علمي و فناوری در كشور، تخصصها و تجارب موجود، و نيز رسالت اين پژوهشكده تعريف ميشوند. پروژههاي محوري در اغلب موارد داراي ماهيت چندتخصصي هستند كه غالباً از طریق همكاري نزديك گروههاي تخصصي در پژوهشكده و در مواردی با کمک همکاران در سایر دانشكدهها و پژوهشكدهها بر اساس ضرورتهای تخصصی انجام میپذیرند. در حال حاضر، پنج محور زير فعاليتهاي محوري پژوهشكده را تشكيل ميدهند.